Dlaczego warto wybrać zegarek Seiko Astron? Historia pierwszego zegarka naręcznego Seiko

Kintaro Hattori uważał, że japońska firma, zajmująca się przemysłem rozwiniętym na Starym Kontynencie ma szansę na sukces tylko jeśli będzie w stanie zaproponować wyroby bardziej zaawansowane niż te tworzone w europejskich zakładach. Podejście to stosował przy planowaniu rozwoju fabryki Seikosha, a później w strategii opracowywanej dla Seiko. Dbałość o to, by być realną konkurencją dla Szwajcarów okazała się opłacalną strategią. Współcześnie, Seiko jest drugim największym producentem zegarków na świecie, zatrudniającym ponad 12 000 pracowników.

Jednym z kilku modeli, które przyczyniły się do gigantycznego rozwoju japońskiego przedsiębiorstwa był Astron, czyli pierwszy skomercjalizowany zegarek, w którego wnętrzu pracował mechanizm kwarcowy zasilany baterią.

Pierre Curie wraz z bratem Jacques’em odkryli w 1880 roku piezoelektryczność. Podczas badań, które wtedy prowadzili, zaobserwowali, że kryształ kwarcu poddany działaniu elektryczności drga bardzo szybko i precyzyjnie. Na początku nie było jeszcze wiadomo jak tę właściwość można by wykorzystać w praktyce. Musiało minąć prawie pięćdziesiąt lat, by kryształ kwarcu posłużył za element zegara. Został do tego wykorzystany przez zespół Warrena Marrisona w 1927 roku. Pierwszy taki zegar powstał w Japonii dziesięć lat później, dzięki pracy Issaca Koga. Ludzie z Seiko dostrzegli, że to rozwiązanie może okazać się przyszłością przemysłu zegarkowego i podjęli prace nad rozwojem tej technologii.

Dwa lata później, Seiko zostało wybrane oficjalnym chronometrażystą Tokijskich Igrzysk Olimpijskich zaplanowanych na 1964 rok, co spowodowało, że prace musiały przyspieszyć.

W połowie drogi do startu Igrzysk, specjaliści przygotowali działający chronometr morski. Przygotowany z myślą o japońskiej marynarce, zegar ważył ponad 30 kilogramów. Po kilku miesiącach ukończyli prototyp zegara stołowego, o znacznie bardziej “przenośnej” wadze i wymiarach. W następnym roku gotowy był Crystal Chronometer - pierwszy na świecie przenośny zegar kwarcowy. W czasie Tokijskich Igrzysk był wykorzystywany do odmierzania czasu podczas rywalizacji lekkoatletów. Gotowe urządzenie ważyło “jedynie” 3 kilogramy.

W 1966 i 1967 roku, Japończycy zaprezentowali światu koncepcyjne zegarki - najpierw kieszonkowy, później naręczny, wyposażone w mechanizmy kwarcowe. Egzemplarze kieszonkowe brały udział w konkursach chronometrycznych w Obserwatorium w Neuchâtel, zajmując miejsca od 2 do 5 w 1966 roku i od 1 do 5 w następnym sezonie.

W 1968 roku prezydent Seiko, pan Shoji Hattori polecił zaprzestać prowadzenia prac nad rozwiązaniem kamertonowym i skupić się na zegarku kwarcowym. Szwajcarzy również prowadzili intensywne prace nad wprowadzeniem do sprzedaży mechanizmu zegarka naręcznego z oscylatorem kwarcowym. Od 1962 roku działało Centre Electronique Horloger (CEH), co można by po polsku opisać słowami Centrum Zegarmistrzostwa Elektronicznego. W inicjatywę włączyło się wiele marek zegarkowych, między innymi Bulova, Doxa, IWC, Longines, Omega, Patek Philippe i Rolex.

Mechanizm 35 zastosowany w tym zegarku wykorzystywał wynaleziony wcześniej, w 1969 roku silnik krokowy, połączony z oscylatorem kwarcowym, działający z częstotliwością 8192 Hz. Był tak samo praktyczny i łatwy w obsłudze jak dzisiejsze zegarki kwarcowe. Dokładność pomiaru czasu na poziomie 0,2 sekundy dziennie była fenomenalna i zupełnie poza zasięgiem wyrobów z klasycznymi mechanizmami. Bateria miała pozwolić działać Astronowi przynajmniej przez rok.

Pierwsza seria Astrona liczyła 100 sztuk. Ich uformowane ze złota koperty, powstawały dzięki trudowi najlepszych rzemieślników pracujących na co dzień przy Grand Seiko, były szerokie na 36 milimetrów. Do końca 1970 roku powstało kilkaset sztuk, ze sprzedażą których Seiko nie miało problemu. Zarząd firmy podjął decyzję o rozpoczęciu masowej produkcji zegarków z mechanizmami kwarcowymi.

Wśród siedmiu modeli znalazł się Astron, wyposażony w nowoczesny kaliber 9F61 i kopertę z osiemnasto karatowego złota. Jego stylistyka do złudzenia przypominała oryginał z 1969 roku, z tą różnicą, że Historyczna Edycja nie miała na tarczy logo fabryki Suwa. Zegarek korzystał z mechanizmu typu High Accuracy Quartz (z ang.: mechanizm kwarcowy wysokiej dokładności) działającego z precyzją do +/-10 sekund w skali roku. Mechanizm działa około 3 lata bez potrzeby wymiany baterii, jest antymagnetyczny i zawiera rozwiązania sprawiające, że wskazówka sekundowa idealnie trafia w indeksy rozrysowane na tarczy. Zamknięta konstrukcja jest gwarancją tego, że smary wykorzystane w werku nie starzeją się, a serwis wymagany jest niezwykle rzadko.

Powstało pięćset egzemplarzy modelu o referencji SCQZ002. Cena wynosiła 700 000 Jenów.

Czterdziesta rocznica wprowadzenia Astrona do sprzedaży była przez Seiko obchodzona w ciekawy sposób. Seiko w 2001 roku ogłosiło program dla projektantów i pracowników, którego celem było wyłonienie najciekawszych pomysłów na to, jak w przyszłości mógłby wyglądać zegarek naręczny. Trwał on przez osiem lat, a w każdym roku miał swój unikalny temat prac. Jego wynikiem były zarówno futurystycznie wyglądające prototypy, korzystające z najnowocześniejszych dostępnych wtedy technologii jak i wzory wyglądające na znacznie prostsze, jednak niemożliwe do wprowadzenia do masowej produkcji.

Z okazji rocznicy wprowadzenia pierwszego kwarcowego zegarka do sprzedaży, przygotowano wystawę, na której zaprezentowanych zostało czterdzieści wzorów stworzonych i zainspirowanych Astronem w czasie ośmiu lat programu. Wystawa odbyła się w Tokio, w grudniu 2009 roku.

Zegarek korzystający z mechanizmu HAQ 9F62 miał duże, znane z mechanicznych zegarków, wskazówki typu Dauphine. Większość mechanizmów kwarcowych wymaga mniejszych i lżejszych wskazówek niż zegarki napędzane sprężyną, jednak nie ten. Dzięki zastosowaniu specjalnego mechanizmu zapobiegającemu cofaniu się strzałki i temu, że wskazówka sekundowa wykonuje dwa ruchy, by pokonać dystans symbolizujący upływ jednej sekundy, najdłuższa wskazówka nie cofa po każdym ruchu.

Dwieście wyprodukowanych egzemplarzy zostało sprzedanych błyskawicznie. Seiko ogłosiło, że ten model był zapowiedzią nadchodzących, fascynujących rozwiązań.

Wrzesień 2012 roku był świadkiem wyjątkowej, kolejnej w historii marki, światowej premiery. Ujawniono zegarek Seiko Astron GPS Solar, z nowym mechanizmem linii 7X. To pierwszy zegarek łączący nawigację GPS i zasilanie solarne, przygotowany tak, by automatycznie dostosowywał wskazania do strefy czasowej, w której znalazł się wraz z właścicielem.

Przygotowania do wprowadzenia na rynek tak zaawansowanego modelu rozpoczęły się niedługo po roku 2000. Po kilku latach prac badawczych, które pozwoliły ustalić, że wykonalne jest połączenie nawigacji satelitarnej, z zasilaniem światłem i umieszczenie tego w niewielkim przedmiocie jakim jest zegarek naręczny, projekt został zatwierdzony do dalszej realizacji. Problemem na jaki napotkano podczas prac, było to, że metal koperty zegarka zaburzał sygnał docierający do anteny GPS, która była niezbędna, aby mechanizm połączył się z systemem satelitów. Rozwiązanie zaproponowane w 2011 roku okazało się skuteczne - antena została ukryta w ceramicznym bezelu. Podczas całego procesu projektowania Astrona GPS Solar zgłoszono ponad 100 wniosków patentowych na rozwiązania potrzebne do jego stworzenia.

Za futurystyczne wzornictwo odpowiedzialny był Junichi Kamata, który stworzył podstawy wykorzystywane przez wszystkie produkowane później modele Astrona. Zaproponował dużą kopertę, łączącą spiek ceramiczny z tytanem. Jej wymiary to 47 średnicy i 16,5 milimetra grubości. Dwa zaawansowane materiały wybrał, by podkreślić nowoczesną technologię wykorzystaną we wnętrzu. To nie znaczy, że zapomniano o klientach preferujących stalowe czasomierze - także i takie weszły w skład kolekcji. Na starcie kolekcja składała się z sześciu różnych modeli, w tym limitowanego do 2500 egzemplarzy SAST001.

Jako uzupełnienie stylistyki, nie tylko będącej na czasie lecz też wyznaczającej standardy na następne lata, zaprojektował tarczę z trójwymiarowymi elementami - Junichi stworzył okazałe indeksy, wyłaniające się z wysokiej flanszy otaczającej tarczę.

Sezon 2014/2015 był świadkiem premiery kolejnej generacji zegarków Seiko, korzystających z nawigacji satelitarnej. Do sprzedaży wprowadzono modele z kalibrem 8X82, wyposażone w niedostępną wcześniej komplikację stopera.

Mechanizm został ulepszony, co pozwoliło zmniejszyć jego zapotrzebowanie na energię, a to w rezultacie pozwoliło dodać funkcję pomiaru czasu na żądanie. Nowa antena GPS miała teraz średnicę 35,5 milimetra średnicy zamiast 38 we wcześniejszej konstrukcji. Pozwoliło to zmniejszyć wymiary kompletnego zegarka, co spodobało się klientom o drobniejszych nadgarstkach. Obudowy Astronów ze stoperem miały średnicę 44,6 oraz grubość 13,3 milimetra. Powstawały z tytanu i stali, niektóre z nich wyposażone były w dodatkowe przyciski, potrzebne do obsługi komplikacji stopera.

Zmieniły się także tarcze. W tych wariantach miały dodatkowe wskaźniki rozmieszczone w układzie 2, 6, 10, co nadało tarczy bardzo sportowego, acz niepozbawionego elegancji, charakteru. Niemal od razu do sprzedaży trafiły też modele wykorzystujące mechanizm 8X53, różniący się układem wskazań i pozbawiony dodatkowych przycisków do obsługi. Miały one dodatkową wskazówkę informującą o porze dnia.

O swoim projekcie pan Takuya Matsumoto powiedział, że “fundamentalnym jego elementem jest komfort”. Sprzyjały mu zmniejszony rozmiar i zmniejszona waga każdej edycji z serii 8X.

Myślą przewodnią, jaka towarzyszyła zespołowi pod kierownictwem Masanori Kawamura podczas tworzenia trzeciej generacji Astrona GPS Solar było “stworzenie autonomicznego zegarka, który będzie łatwy w codziennym użytkowaniu”.

Listopad 2018 roku był świadkiem premiery modeli z linii 5X. Nowości ponownie były mniejsze od wcześniej oferowanych zegarków, ale korzystały też z zupełnie zmienionej anteny GPS. Ta pozwalała mechanizmowi każdego dnia dwukrotnie połączyć się z siecią satelitów, by zsynchronizować czas oraz ustawić mechanizm w trybie czasu letniego i nocnego, zależnie od warunków danej strefy czasowej, wykorzystując mniej energii niż operacja wymagała w starszych kalibrach. Podobno zapotrzebowanie na energię było zaledwie połową tego z mechanizmów 8X. Drastycznie skrócony został także czas odbioru sygnału i ten wymagany do przestawienia wskazań.

Astron serii 5X to zegarek o wymiarach 42,9 średnicy i 12,2 milimetra grubości, czyli zupełnie nie wyróżniających się z przeciętnie oferowanych w tym czasie modeli, które nie posiadały nawet ułamka jego możliwości. Powstał projekt na tyle uniwersalny, że świetnie pasował do biurowego outfitu złożonego z koszuli i marynarki, jak i zupełnie niezobowiązujących dżinsów i t-shirtu wybieranych na podróż.

Zadebiutował także model Astron GPS Solar Sports 5X Titanium, którego kształt zainspirowany został przodkiem z 1969 roku, z tytanowym bezelem. We wcześniejszych generacjach zastosowanie tego metalu do wykonania pierścienia było niemożliwe, w związku z umieszczoną w lunecie anteną. Model Sports został dodatkowo uszczelniony, co poskutkowało odpornością na wodę do 200 metrów.

Z okazji pięćdziesiątej rocznicy wprowadzenia Astrona na rynek, przygotowano wyjątkową edycję limitowaną. Upamiętniała ona nie tylko sam zegarek, lecz także rewolucję, jaką była nowa technologia, oferująca dokładny i prawie nie wymagający obsługi zegarek. Klienci otrzymali możliwość zakupu jednego z pięćdziesięciu egzemplarzy SBXD002.

Do złudzenia przypominał on oryginał - jego koperta powstała z żółtego złota, miał pozbawioną dodatkowych wskaźników tarczę w delikatnym, złotym odcieniu z pionowym szlifem i niewielką koronkę ukrytą w obudowie. Zdobienia na wierzchu obudowy zostały wykonane odręcznie, co sprawiało, że każdy egzemplarz miał swój indywidualny charakter.

SBXD002 wprowadził do oferty mechanizm 3X22 - najmniejszy produkowany do tej pory mechanizm GPS Solar od Seiko. Antena GPS, która we wcześniejszych odsłonach miała kluczowe znaczenie przy projektowaniu, w nowej generacji została pomniejszona i przeniesiona pod tarczę. Zapotrzebowanie na energię zostało zmniejszone o 75% względem modelu z 2012 roku. Dzięki temu, limitowany SBXD002 miał kopertę o średnicy 40,9 milimetra.

Stworzenie nowego, mniejszego mechanizmu pozwoliło też na to, by powstał pierwszy na świecie zegarek damski GPS Solar. Za ten projekt odpowiedzialna była pani Kanako Koriyama. Efektem są ciekawe modele, łączące kopertę w kształcie poduszki, znaną od ponad pół wieku z nowoczesną ceramiką, tajemniczą masą perłową i brylantami. Damskie modele Astron GPS Solar mają średnicę 39,8 milimetrów.