Seiko to jedna z największych i najważniejszych firm produkujących zegary i zegarki. Jej historia obfituje w wydarzenia, które ukształtowały to jak dziś wygląda zegarmistrzostwo. Warto poznać bliżej przeszłość Seiko, by lepiej zrozumieć dzisiejszą ofertę firmy i cały zegarkowy rynek. Odkryj w jaki sposób Seiko stało się jedną z topowych marek zegarkowych!
Początki pasji do zegarmistrzostwa założyciela Seiko
Twórcą marki był pan Kintaro Hattori, urodzony 21 listopada 1860 roku, w miejscowości Kyōbashi, leżącej w bliskiej okolicy ówczesnego Tokio. Pochodził z dobrze sytuowanej rodziny kupieckiej. W wieku trzynastu lat odwiedził firmę pana Kobayashi Denjiro. Był on właścicielem Kameda Clock Shop - sklepu i warsztatu poświęconych zegarom i zegarkom. Ta wizyta sprawiła, że młody Kintaro postanowił zostać zegarmistrzem. W efekcie tej decyzji podjął praktyki we wspomnianym warsztacie. Uczył się nie tylko sprzedawać, ale także naprawiać mechanizmy.
Niestety, właściciel szybko zmuszony był ogłosić upadłość firmy, a wtedy młody Kintaro zaoferował mu swoje oszczędności jako dowód lojalności i oddania. Po powrocie do domu rodzinnego w 1877 roku, Kintaro stworzył swój pierwszy warsztat. Pod szyldem “Hattori Clock Reparier” naprawiał mechanizmy zegarowe i sprzedawał wyroby z drugiej ręki. Nie wiedział wtedy jeszcze, że w przyszłości stworzy markę zegarków Seiko.
Hattori & Co, czyli Seiko zanim zyskało swoją nazwę
W 1881 roku, w czasie gdy w Japonii trwała recesja spowodowana osłabieniem waluty, młody Japończyk utworzył firmę K. Hattori & Co., które dało początek ogromnej firmie, jaką jest dziś Seiko. Hattori i jego zespół współpracowali zarówno z lokalnymi przedsiębiorstwami, jak i z firmami z różnych części świata. By współpraca była w ogóle możliwa, musiał wprowadzić liczne zmiany i unowocześnienia do japońskiego modelu biznesu. Dla przykładu, ówcześnie w Japonii nadal wiele przedsiębiorstw rozliczało się między sobą dwa razy do roku - co było jeszcze pozostałością po rządach siogunów. By możliwe było prowadzenie interesów z zachodnimi podmiotami potrzebne było wprowadzenie regularnych rozliczeń, a takie zmiany zawsze wymagają czasu i wytężonej pracy. Zdobyte w nastoletnich latach doświadczenie, zaangażowanie i dotrzymywanie umów sprawiło, że firma K. Hattori & Co. otrzymywała od dostawców najlepsze kolekcje zegarów i zegarków, co przyczyniało się do jej rozkwitu. Już w 1887 roku otwarto nową siedzibę w tokijskiej dzielnicy Ginza. Lokalizacja okazała się doskonale wybrana - z czasem to właśnie w tej okolicy powstały najważniejsze domy towarowe, przyciągające bogacących się Japończyków.
Co to znaczy Seiko?
Po zaledwie jedenastu latach, w 1892 roku, firmie udało się kupić nieużywaną fabrykę położoną na terenie Tokio. Wcześniej mieściła się w niej między innymi linia produkująca saletrę. Zakup został zrealizowany za gotówkę, bez potrzeby zaciągania pożyczek.
Zakład przystosowano do produkcji mechanizmów zegarowych. Nowo stworzona fabryka została nazwana Seikosha. Nazwa pochodzi od dwóch japońskich słów: Seiko, które znaczy dokładny, wyjątkowy, a także minuta oraz sha, oznaczającego dom. Fabryka miała być dostawcą precyzyjnych produktów. Dwunastu pracowników, pod kierownictwem inżyniera Tsuruhiko Yoshikawa otrzymało zadanie rozpoczęcia produkcji pierwszego, produkowanego od początku do końca w Japonii, zegara. Miał on być skonstruowany tak, by był dokładny i mógł z powodzeniem konkurować z zegarami sprowadzanymi od zachodnich, uznanych producentów. W efekcie powstała linia zegarów ściennych, która zyskała ogromną popularność i trafiła do tysięcy japońskich domów.
Wraz ze wzrostem popularności zegarów, fabryka została przeniesiona do kolejnej lokalizacji, w Yanagijima-cho. Tamtejsza linia produkcyjna była wspomagana maszynami parowymi, sprowadzonymi od dostawców spoza kraju. W tamtym czasie nie było w Japonii firmy mogącej taką maszynę sprowadzić. Kolejnym nowatorskim rozwiązaniem było to, że fabryka Seikosha miała możliwość produkowania wyrobów bez korzystania z sieci dostawców. W Seikosha powstawały wszystkie elementy zegarów, czym fabryka wyróżniała się na tle przedsiębiorstw japońskich i szwajcarskich. W dziewiętnastym wieku produkcja w wielu firmach szwajcarskich oparta była o sieć małych zakładów - dostawców, z których każdy specjalizował się w innej dziedzinie. Firma produkująca kompletne zegarki kieszonkowe pod własnym szyldem korzystała z części od wielu dostawców, łączyła je w całość, czasem dodając elementy produkowane pod własnym dachem. Tworzenie wszystkiego wewnątrz jednego przedsiębiorstwa było wtedy rzadkością. Ciągłe unowocześnianie, rozwój i poszukiwanie nowych metod produkcji były wyrazem motto firmy "One step ahead of the rest", czyli "jeden krok przed resztą".
Pierwsza odsłona dzisiejszych zegarków Seiko
Pierwszy zegarek kieszonkowy zbudowany w Seikosha nazywał się Time Keeper. Powstał w 1895 roku i był dla firmy dużym krokiem naprzód. Ważne jest też to, że zegarek został ciepło przyjęty w swojej ojczyźnie. Był też zapowiedzią przyszłości firmy i wytyczył ścieżkę, która doprowadziła do powstania pierwszego japońskiego zegarka naręcznego. Szybko powstały kolejne modele. Po czterech latach do sprzedaży trafił zegar stołowy z komplikacją budzika. Był lepszy od popularnych niemieckich wyrobów, ponieważ obudowa zegara wykonana w Seikosha była niklowana, co czyniło ja odporną na rdzę.
W 1902 roku powstała kolejna kieszonka - Excellent, a w 1909 roku model Empire, kolejny lubiany przez Japończyków wyrób. Doceniano go za wysoką jakość wykonania i dokładność pracy, co poskutkowało eksportem na sąsiednie rynki azjatyckie. Był to wyrób tak dobry, że jego produkcja trwała nieprzerwanie przez ćwierć wieku, aż do 1934 roku. W 1911 roku fabryka Seikosha dominowała w japońskim przemyśle zegarkowym, a jednocześnie była odpowiedzialna za około 60% ogólnokrajowej produkcji.
Kolejny przełomowy wyrób, który opuścił mury fabryk Seikosha, to pierwszy japoński zegarek naręczny. W Europie masowa produkcja zegarków naręcznych rozpoczęła się około 1910 roku. Te pierwsze modele były skierowane w większości do kobiet, ponieważ eleganccy mężczyźni nie wyobrażali sobie możliwości zrezygnowania ze stylowego zegarka kieszonkowego. Kilkunastoletnie doświadczenie w produkcji zegarków kieszonkowych oraz możliwość produkowania wszystkich części na miejscu w Seikosha, pozwoliły na szybkie przygotowanie modelu Laurel. Jego sprzedaż rozpoczęto w 1913 roku.
Ówczesne metody produkcji nie sprzyjały miniaturyzacji, więc stworzenie zegarka na rękę okazało się skomplikowane. Laurel wykorzystywał pomniejszony mechanizm przeznaczony do najmniejszych zegarków kieszonkowych, który zamknięto w prostej okrągłej obudowie. Specjalistom udało się zmniejszyć kaliber do 12 linii, czyli 26,65 milimetra średnicy. Proces wymagał pokonania trudności w obróbce metali, stworzenia nowych narzędzi i metod produkcji. Na samym początku fabryka była zdolna przygotować niewielkie ilości modelu Laurel - dzienna produkcja wahała się od zaledwie 30 do 50 egzemplarzy. Laurel powstawał w kopertach ze srebra, złota, niklu oraz stopu złota i miedzi nazywanego shakudō. Mimo tego, po raz kolejny firma K. Hattori & Co. wyprzedziła konkurencję.
Raz z górki, raz pod górkę
W czasie trwania Pierwszej Wojny Światowej, fabryka Seikosha otrzymała potężne zamówienia na zegary z krajów Starego Świata. Sama Wielka Brytania i Francja zamówiły na około 900 000 zegarów, co przyczyniło się do błyskawicznego wzrostu japońskiego eksportu. Szybko jednak sytuacja się skomplikowała, ponieważ na rynkach zaczęło brakować surowców - wszystkie pochłaniały machiny wojenne państw zaangażowanych w walki. Kintaro Hattori znalazł jednak sposób, by zapewnić fabryce Seikosha odpowiednią ilość materiałów i dopełnić zamówień. Wyprzedził w ten sposób nie tylko krajową konkurencję, ale także dowiódł, że jego firma może z powodzeniem rywalizować z producentami z Europy, którzy do tej pory uznawani byli za najlepszych na świecie.
Trzęsienie ziemi w Kantō z 1 września 1923 roku spustoszyło wyspę Honsiu. W wyniku potężnych, trwających ponad pięć minut wstrząsów i szalejących w ich efekcie pożarów, zginęło ponad sto tysięcy ludzi. Tokio i Jokhama zostały zrównane z ziemią. Ucierpiała także Seikosha, której większość została zniszczona. Ucierpiało także biuro i dom Hattoriego. Mimo ogromu zniszczeń twórca marki podjął decyzję o odbudowie fabryki i szybkim przywróceniu wszystkich operacji firmy. Już w połowie października wznowiono handel z partnerami z Japonii i świata, a od listopada działał tymczasowy sklep firmy.
W pożarze zniszczonych zostało także około półtora tysiąca zegarów należących do klientów, którzy oddali je do firmy w celu przeprowadzenia napraw i konserwacji. Twórca Seikosha zamieścił w gazecie ogłoszenie, że klienci otrzymają w zamian za zniszczone przedmioty nowe. Takie działanie zjednało marce wielu lojalnych klientów. Odbudowa trwała około roku. Szybko postawiono tymczasowe budynki w których instalowano naprawione maszyny. Była to też okazja do rozbudowy i kolejnej modernizacji umożliwiającej zwiększenie wolumenu produkcji, a także błyskawicznego rozwoju nowych technologii.
Narodziny zegarków Seiko
Katastrofa naturalna opóźniła prezentację kolejnej nowości - nowej marki i jej pierwszego produktu - naręcznego zegarka Seiko. Podobno prototyp został ukończony w ostatnich dniach sierpnia 1923 roku, jednak do sprzedaży trafił dopiero rok później. Od tego czasu zegarki opuszczające fabrykę nazywały się Seiko. Druga połowa dekady lat dwudziestych była w Japonii czasem intensywnego rozwoju kolejnictwa. Rozbudowano sieć połączeń, a z pociągów korzystało coraz więcej pasażerów. W 1929 roku zegarek kieszonkowy z fabryki Seiko został zatwierdzony jako oficjalne wyposażenie kolejarzy. Wielu z nich wycinało w pulpicie sterowniczym pociągu “kieszeń”, w którą wkładali swój zegarek, by mieć go cały czas w zasięgu wzroku.
W latach trzydziestych ubiegłego stulecia ukończona została budowa w centrum dzielnicy Ginza. Kilkupiętrowy budynek z wieżą zegarową na szczycie był w tamtym czasie najwyższą budowlą w okolicy. Tę rozpoznawalną budowlę ukończono w 1932 roku, a w środku nieprzerwanie mieści się flagowy butik Seiko.
Jesienią 1933 roku Kintaro Hattori podupadł na zdrowiu, a w następnym roku zmarł. Poza sprawnością w biznesie charakteryzowało go też przekonanie, że warto “inwestować” w ludzi. Za życia tworzył nie tylko miejsca pracy, ale dawał też pracownikom szansę na naukę i rozwój. Był filantropem, który przeznaczył znaczną część majątku na pomoc lokalnej społeczności. Ustanowił fundację Hattori Hokokai Foundation, która funkcjonuje do dziś, przyznając stypendia.
Japońskie zegarmistrzostwo w czasach II Wojny Światowej
Istotnym wydarzeniem było oddzielenie od Seikosha zakładu mającego za zadanie skupić się na rozwoju metod, które przyczynią się do zwiększenia produkcji. W 1937 roku utworzono Daini Seikosha z siedzibą w tokijskim Kameido. Wybuch Drugiej Wojny Chińsko-Japońskiej w 1937, wybuch II Wojny Światowej w 1939 i w końcu wybuch Wojny na Pacyfiku w 1941 roku sprawiły, że produkcja zegarów i zegarków dla cywili była stopniowo zmniejszana, a w 1945 roku praktycznie zawieszona. Seikosha produkowała wtedy na potrzeby wojsk. Rozpoczął się okres stagnacji. Daini Seikosha została zniszczona w wyniku działań wojennych, a produkcja została ewakuowana do kilku odleglejszych miejsc - Kiryu w prefekturze Gunma, Toyama, Sendai, i Suwa w prefekturze Nagano. Z tej grupy jedynie zakład w Suwa został zachowany i w 1949 roku przemianowany na Suwa Seikosha.
Powoli produkcja wracała do norm, jednak pojawiły się problemy natury technicznej - park maszynowy starzał się, a dodatkowo ucierpiał w czasie stagnacji wywołanej przez okres wojen. Dodatkowo, brakowało materiałów wysokiej jakości, co spowodowało spadek jakości produktów. Rząd Japonii podjął wysiłki, by uczynić kraj konkurencyjnym, nowoczesnym i nastawionym na eksport. W 1948 roku podjęta została decyzja o przeprowadzeniu przez Ministerstwo Handlu Międzynarodowego inspekcji wśród rodzimych producentów zegarków. Przemysł zegarkowy i zegarowy został rozpoznany jako istotny dla gospodarki i mogący z powodzeniem rywalizować z tym ze Starego Kontynentu i Stanów Zjednoczonych. Rząd postanowił wspierać rodzimych producentów, na czym skorzystała też marka Seiko.
Dynamiczny rozwój marki
Połowa dwudziestego wieku to czas, w którym Seiko błyskawicznie się rozwinęło. Do produkcji trafiło wiele istotnych kolekcji i opracowane zostały nowatorskie rozwiązania. Działania wojenne w Korei poskutkowały kolejnymi rekordowymi zamówieniami składanymi u japońskich firm z różnych gałęzi przemysłu, w tym także w Seikosha. Seiko rozpoczęło agresywną kampanię reklamową, której celem było dotarcie do klientów w całej Japonii i stworzenie popytu na nowe, stale udoskonalane zegarki. W 1951 nadano pierwszą reklamę w Japońskim radiu, dwa lata później wyemitowano pierwszą reklamę telewizyjną. Obie prezentowały zegarki Seiko.
Zarząd firmy podjął też decyzję, że należy przestać bazować na rozwiązaniach producentów zagranicznych, a czas zacząć opracowywać autorskie rozwiązania. Zostało to ułatwione, ponieważ w ramach wsparcia rozwoju przemysłu, firmy zegarkowe uzyskały dostęp do zasobów akademickich. Rozpoczęto zbieranie i archiwizowanie wszelkich informacji przydatnych w procesach produkcji, a także intensywne badania i tworzenie technologii i metod działania. Seiko Marvel (z ang.: cud) został zaprezentowany w 1956 roku i był kolejnym kamieniem milowym. Po okresie stagnacji lat trzydziestych i czterdziestych, która odbiła swoje piętno na jakości oferowanych produktów - były one uznawane za awaryjne i niedokładne - Seiko zaoferowało nowoczesny i dokładny zegarek.
Przełomowe technologie wprowadzone w japońskich zegarkach Seiko
Ten doskonały produkt spowodował, że klienci ponownie wybierali japońskie zegarki zamiast tych importowanych. Japoński oddział Amerykańskiego Instytutu Producentów Zegarów i Zegarków przyznał temu modelowi pierwszą nagrodę w kategorii zegarka męskiego. Podczas jego tworzenia inżynierowie i specjaliści marki kierowali się wytycznymi, mówiącymi o tym, że nowość ma być bardzo trwała, niezwykle dokładna i po prostu piękna. W modelu Marvel zadebiutował własnej konstrukcji system antywstrząsowy Diashock, chroniący najbardziej wrażliwą część mechanizmu - koło balansowe i trzpień jego osi. W tamtych czasach ten element miał grubość między 0,7, a 0,8 milimetra przez co był podatny na uszkodzenie, na przykład podczas wstrząsu towarzyszącemu upadkowi zegarka na twardą powierzchnię. Dzięki Diashock zminimalizowano ryzyko takiego uszkodzenia, a dodatkowo zmniejszono tarcie jakie działało na koło balansowe, co pozwoliło uzyskać lepszą amplitudę pracy mechanizmu.
Pierwszy zegarek mechaniczny z automatycznym naciągiem - model Gyro Marvel - miał premierę w 1959 roku. W jego mechanizmie debiutowała też Magiczna Dźwignia (od ang.: Magic Lever), czyli konstrukcja automatycznego naciągu działającego w obu kierunkach. Podstawowe mechanizmy automatyczne, wykorzystujące obracający się wokół własnej osi wahnik działają tylko, gdy wahnik obraca się w jednym kierunku - zgodnie lub przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara. Dzięki zastosowaniu Magicznej Dźwigni, każdy ruch wahnika naciąga sprężynę w bębnie.
W tym samym roku do sprzedaży trafiły modele Crown, które były udoskonalonymi modelami Marvel oraz Laurel Alpinist, będący uniwersalnym, sportowym zegarkiem o klasycznym wyglądzie. Seria Crown była dla marki ważna w latach sześćdziesiątych, a Laurel Alpinist zapoczątkował rodzinę obecną w ofercie do dziś. Więcej o tych modelach można przeczytać w Historii Seiko Alpinist.
Zegarki Grand Seiko - najdoskonalszy wyrób marki
W wyniku intensywnych prac nad nowymi rozwiązaniami i doświadczeniach zebranych przy tworzeniu zegarków Marvel, Gyro Marvel i Crown, w 1960 roku Seiko zaoferowało klientom swój najdoskonalszy wyrób - Grand Seiko. Zegarki oznaczone jako Grand Seiko miały być wyrazem ogromnego know-how Seiko w dziedzinie produkcji mechanicznych zegarków, cechować się najwyższą możliwą precyzją chodu, idealną czytelnością i nieosiągalną wcześniej trwałością. Tak narodziła się marka, która dziś stawiana jest w jednym szeregu ze szwajcarskimi potęgami jak Rolex czy Omega.
Grand Seiko z 1960 roku ustanowił nowe standardy uzyskując wynik “doskonały” w międzynarodowym teście chronometrów. Przyjęło się, że w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, był to najdokładniejszy zegarek naręczny na świecie. Japończycy zatrudnieni w Seiko byli ośmieleni kolejnymi sukcesami ich wyrobów, co przyczyniło się do jeszcze intensywniejszych prac nad nowymi rozwiązaniami. Z kolei Szwajcarzy zaczęli dostrzegać w japońskiej marce poważnego konkurenta, który może zagrozić ich pozycji światowego lidera w produkcji zegarków. Nie mylili się, ponieważ największe przełomy miały dopiero nadejść.
Po doskonałych, jednak kosztownych modelach, przyszedł też czas, by zaoferować Japończykom zegarki o przystępniejszych cenach, jednak nie pozbawione wysokiej jakości. Stworzono linię Sportsmatic 5, która produkowana jest do dziś. Oferowane produkty miały być trwałe i mieć wodoszczelne koperty, być odporne na wstrząsy, mieć trwałe mechanizmy wyposażone w niepękające sprężyny, wskazywać numer dnia miesiąca i nazwę dnia tygodnia, mieć automatyczny naciąg z Magiczną Dźwignią. Linia 5 stała się czymś, co można by określić jako “trwały mechaniczny zegarek dla każdego”, sprzedający się w milionach egzemplarzy.
Przez kilkadziesiąt lat powstała trudna do zliczenia ilość modeli i ich wariantów. Oferowane były i są nadal wzory bardziej klasyczne jak i całkowicie sportowe, często wyposażone w pierścienie dla nurków lub takie ze skalą kompasu. Seria “5” ma na świecie wielu fanów, którym Seiko oferuje zaskakujące edycje specjalne, tworzone na przykład we współpracy ze studiami filmowymi, zajmującymi się produkcją seriali anime, producentami samochodów i motocykli lub deweloperami gier komputerowych.
Uznanie marki przez najbardziej prestiżowe wydarzenia
Pierwsza połowa lat sześćdziesiątych to także przygotowania Seiko do roli oficjalnego chronometrażysty Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 roku. Łącznie marka dostarczyła 1278 urządzeń, które posłużyły do pomiaru czasu podczas zawodów. Na potrzeby tego wydarzenia przygotowano pierwszy na świecie stołowy zegar kwarcowy oraz specjalne zegarki naręczne Crown Chronograph. Dziś, w ofercie można znaleźć zegarki inspirowane tym modelem.
Od 1964 roku Japończycy zaczęli brać udział w dorocznych konkursach chronometrycznych, organizowanych w szwajcarskim obserwatorium w Neuchâtel. W pierwszym roku zegarki Seiko osiągnęły niezadowalające wyniki. Z powrotem w Japonii poprawiono konstrukcję kluczowych elementów i skorzystano z innych niż wcześniej materiałów, co pozwoliło zdobyć drugie i trzecie miejsce w kategorii producentów w 1967 roku. W następnym roku, podczas konkursu zorganizowanego w Genewie przywiezione przez Seiko egzemplarze okazały się najlepiej wyregulowanymi zegarkami w historii konkursu, zdobywając pierwsze miejsce w klasyfikacji.
Seiko wypływa na wielkie wody
Nurkowanie rekreacyjne było nowością lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, która dopiero zyskiwała pasjonatów. Pierwszy zegarek do nurkowania został skonstruowany w latach trzydziestych, ale do lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku był to praktycznie jedyny taki wyrób, jaki dało się kupić. Jednak przez swoją konstrukcję nie spełniłby oczekiwań ani wojskowych, ani nurkujących rekreacyjnie. Dopiero w 1953 powstał w Szwajcarii pierwszy zegarek, który można traktować jako przodek dzisiejszych “Diverów”. W 1965 roku Seiko dołączyło do, wąskiego wtedy, grona pionierów, którzy rozwijali tę zyskującą na znaczeniu kategorię produktów.
Zadebiutował wtedy zegarek oznaczony numerem referencyjnym 6217-8000/1, znany też pod nazwą “62MAS”. Ta “kodowa nazwa” wywodzi się od oznaczenia zastosowanego mechanizmu - 6217A oraz katalogowego opisu “SeikoMAtic Selfdater - określającego w latach sześćdziesiątych zegarki Seiko ze średniej i wyższej półki, wyposażone w automatyczny naciąg i datownik dni miesiąca. Model 6217-8000/1 oferował amatorom nurkowania wysoką wodoszczelność, określoną na 150 metrów, bardzo duże indeksy godzin i powiększoną kopertę. Obudowa miała wtedy 37 milimetrów i wyposażona była w obrotowy pierścień, pozwalający obserwować upływający czas nurkowania lub innej aktywności fizycznej.
Seiko 62MAS stał się wyposażeniem Ósmej Japońskiej Wyprawy Badawczej na Antarktydę - Japanese Antarctic Research Expedition ( w skrócie JARE) - w 1966 roku. Wszystkie dostarczone przez Seiko egzemplarze naręcznych czasomierzy poradziły sobie doskonale z tym ekstremalnym zadaniem. Obecnie w sprzedaży jest kolejna już generacja, która zachwyca połączeniem idealnych proporcji i właściwościami doskonałego mechanizmu. Kolejne generacje nurkowych Seiko także przeszły do historii, są dziś bardzo poszukiwane na rynku wtórnym.
Trzy lata później, w 1968 roku, do sprzedaży wprowadzono kolejną generację 6105-8xxx, o kopercie w kształcie poduszki, znany pod nazwą “Żółw”. Obły kształt obudowy bez wyraźnych uszu do mocowania paska może kojarzyć się ze skorupą żółwia, stąd ksywka. Po raz pierwszy zegarek nurkowy od Seiko miał koronkę przesuniętą na godzinę 4. Dziś oferowanych jest wiele nowych wariantów nawiązujących do tego zegarka. W tym samym roku rozpoczęto sprzedaż Diver 300M Hi-Beat, wyposażonego w pierwszy japoński mechanizm pracujący z częstotliwością 10 Hz i kopertę powstałą z jednego bloku metalu. Zakłady Seikosha były drugim na świecie producentem tego typu mechanizmów, po Girard-Perregaux - szwajcarskiej manufakturze ustanowionej w ostatniej dekadzie osiemnastego wieku. Pierwszy z japońskich werków pracujących z częstotliwością 36 000 vph skomercjalizowano zaledwie rok wcześniej, jednak jego konstrukcja była tak trwała i odporna na uszkodzenia, że z powodzeniem dało się zaadaptować ją do zegarka o sportowym charakterze.
Debiut na wielkim ekranie
Przed rokiem 1970 do sprzedaży dołączyła referencja 6105-811x o asymetrycznym kształcie. Po prawej stronie obudowy pojawiła się masywna osłona koronki, nadając całości bardzo łatwy do zidentyfikowania kształt. Zegarek pojawił się w filmie Czas Apokalipsy - nosił go Martin Sheen, odtwarzający rolę Kapitana Willarda. Właśnie od postaci amerykańskiego żołnierza wzięła się ksywka Captain Willard, która odnosi się do tego pierwszego, asymetrycznego Seiko. Współcześnie produkowane modele zostały odrobinę zmniejszone względem oryginału sprzed lat, dzięki czemu są wygodniejsze podczas codziennego użytkowania. Jednym z nowych wariantów jest Prospex Save the Ocean 1970 Re-interpretation SPB301.
Kwarcowa rewolucja i podbój świata przez japońskie zegarki
Prawdziwie przełomowym czasem okazał się koniec dekady lat sześćdziesiątych. W 1969 roku marka Seiko ponownie zaskoczyła świat swoimi premierami i to aż dwa razy.
Po pierwsze do sprzedaży trafił Seiko 5 Sport Speed-Timer. Jego mechanizm był jednym z pierwszych dostępnych na rynku kalibrów wyposażonych w automatyczny naciąg i komplikację stopera. Zaawansowany chronograf korzystał z pionowego sprzęgła i koła kolumnowego - elementów konstrukcji wpływających na lepszą pracę komplikacji, które nawet dziś nie są branżowym standardem. Japończycy “ścigali się” i wygrali z producentami ze Szwajcarii - marką Zenith oraz konsorcjum w skład którego wchodził między innymi Heuer.
Drugim, być może ważniejszym wydarzeniem, było wprowadzenie do sprzedaży pierwszego naręcznego zegarka kwarcowego. W grudniu 1969 roku do wybranych sklepów trafiły pierwsze egzemplarze modelu Astron, który zredefiniował pojęcie dokładności zegarka oraz jego praktyczności. Ten luksusowy model był zwiastunem zmiany, jaką była popularyzacja zegarków na baterię. Dokładną historię modelu Astron można poznać w tym artykule.
Kolejna dekada przyniosła gwałtowny rozwój zegarków na baterię. Rozwijano równocześnie modele analogowe - prezentujące czas wskazówkami, jak i cyfrowe. Japończycy udostępnili swoją technologię innym zainteresowanym producentom, co przyczyniło się do popularyzacji nowego rodzaju zegarków. W tym samym czasie Szwajcarzy wdrożyli własne rozwiązania, by nadążyć za zmianami jakie przyniósł Astron. W tym okresie Seiko przygotowało pierwszy zegarek z wyświetlaczem LCD prezentującym sześć cyfr - zegarek pozwalał w łatwy sposób odczytać godziny, minuty i sekundy. Wysoki kontrast wyświetlacza i podświetlenie tworzyło praktyczny przedmiot, z którego można było też korzystać po zmroku. Długa żywotność ekranu - w katalogach Seiko określało ją na ponad 50 000 godzin, jednak w rzeczywistości była ona znacznie dłuższa. Wtedy był to parametr jakiemu nie dorównywały konstrukcje innych marek.
Dwa lata później, w 1975 roku, zaoferowano klientom pierwszy zegarek z ekranem LCD, który dodatkowo oferował funkcję stopera. Dokładność pomiaru do 1/10 sekundy i funkcja mierzenia czasów kolejnych okrążeń skutkowała niespotykaną wcześniej użytecznością. Po następnych dwóch latach rozpoczęto sprzedaż modelu A159, oferującego wszystkie funkcje poprzednich modeli, wzbogacając je o alarm i informację o aktualnym dniu tygodnia.
Pozostałe istotne nowości i premierowe rozwiązania tego okresu to między innymi najcieńszy mechanizm kwarcowy oraz system Twin Quartz. Przez wiele lat werk 9320, mierzący 0,9 milimetra był najcieńszym mechanizmem świata. Stworzono go z myślą o bardzo eleganckich męskich modelach. Pod nazwą Twin Quartz oferowano technologię składającą się z dwóch rezonatorów kwarcowych, o różnych charakterystykach pracy, aby możliwe było wyliczenie dokładnego czasu niezależnie od temperatury otoczenia.
Jednocześnie, od 1968 roku, prowadzone były prace nad nową generacją zegarka do nurkowania. Właśnie wtedy do Seiko przyszedł list od japońskiego profesjonalnego nurka, który pracował na głębokościach większych niż 50 metrów poniżej poziomu morza. Z listu wynikało, że zegarki do jakich miał dostęp nie radzą sobie w warunkach atmosfery wzbogaconej o hel i ulegają awariom. Po siedmiu latach intensywnych prac badawczych zaprezentowano model Professional Divers 600M, nazywany dziś popularnie Tuńczykiem, ponieważ jego profil przypomina konserwę rybną. Był to pierwszy tytanowy zegarek do nurkowania. Jego tarcza o prostej stylistyce miała obfite aplikacje luminescencyjne, by być czytelna w ciemnościach. Wyposażony w innowacyjną, niepozwalającą przeniknąć cząsteczkom helu do wnętrza koperty uszczelkę, był gotowy do nurkowania w największych głębinach, podczas którego nurkowie oddychali mieszanką zawierającą najmniejsze cząsteczki.
Zegarki Seiko po raz kolejny wyprzedzają swoje czasy
Lata osiemdziesiąte ubiegłego wieku to okres, w którym z fabryk japońskiej marki wyszły zupełnie unikatowe modele. W salonach oferujących Seiko można było kupić modele, które można śmiało nazwać prekursorami smartwatchy. Seiko T001 z 1982 roku, znany też jako Seiko TV Watch, wyposażony był w niewielki ekran LCD, który po podłączeniu odbiornika pozwalał oglądać program telewizyjny. Używając Seiko Voice Note oznaczony M516 z 1983 roku, można było nagrać dwie notatki głosowe o długości 8 i 4 sekund, a później odtworzyć je w razie potrzeby. Do jego produkcji wykorzystano stal szlachetną i kompozyt węglowy, co czyniło go wyrobem bardzo drogim. Zegarek pojawił się w filmie Ghostbusters, w którym główne role zagrali Bill Murray, Dan Aykroyd.
Ikoną tych czasów jest z pewnością model z 1983 roku. Połączono w nim doświadczenia zdobyte przy produkcji mechanicznych zegarków ze stoperem oraz mechanizmów kwarcowych. Rezultatem był pierwszy analogowy zegarek kwarcowy ze stoperem. W oparciu o niego powstał specjalny zegarek, którego stylistyka była wizją zegarka jaki może będzie używany w 2179 roku. W takiej odległej o niemal dwieście lat przyszłości rozgrywa się akcja filmu Aliens (Obcy decydujące starcie) z 1986 roku, kontynuacja wielkiego hitu, uznawanego za najlepszy horror sci-fi, Obcy 8. Pasażer “Nostromo”. Zegarek zaprojektował włoski stylista Giorgetto Giugiaro, twórca stylistyki między innymi samochodów DeLorean DMC-12 czy Maserati Spyder. Projekt wyróżniał się asymetryczną obudową. Po prawej stronie koperta ma szeroki prostokątny element w którym ukryte zostały przyciski do obsługi stopera. Zegarek nosiła główna bohaterka - Ellen Ripley, grana przez Sigourney Weaver.
Seiko UC-2000 z 1984 roku również należy traktować jako przodka smartwatchy. Razem z zegarkiem sprzedawano klawiaturę, która pozwalała na wprowadzenie notatki o maksymalnej długości 2000 znaków. Zegarek pozwalał zapisywać numery telefonów albo przygotować miesięczny plan spotkań. Aby lepiej możliwości zegarka dodamy, że od słów “lata osiemdziesiąte” do TEGO miejsca akapit ma 2000 znaków.
Diver Professional 1000M, kolejna wersja Tuńczyka, był pierwszym nurkowym zegarkiem wykorzystującym spieki ceramiczne - materiał wymyślony na potrzeby programu kosmicznego USA - wodoszczelnym do tysiąca metrów. W jego konstrukcji wykorzystano też tytan.
Pod koniec dekady - w 1988 roku - zaprezentowano zegarki Automatic Generating System (w skrócie AGS). Było to kolejne nowe, po zegarku zasilanym solarnie (1977) i nakręcanym zegarku kwarcowym (1986), rozwiązanie sposobu pozyskiwania energii elektrycznej do pracy zegarka. Mechanizm kwarcowy wyposażono w wahnik znany z mechanicznych kalibrów, który podczas noszenia zegarka generował elektryczność i ładował akumulator. W następnych latach technologia ta zmieniła nazwę na Kinetic.
Lata 90-te dla zegarków Seiko
Ostatnia dekada dwudziestego wieku minęła w Seiko na rozwijaniu posiadanych technologii, eksperymentowaniu i poszukiwaniu nowych dróg, którymi będzie można podążać w niedalekiej przyszłości. Po raz kolejny Seiko było chronometrażystą Igrzysk Olimpijskich, tym razem w 1992 roku w hiszpańskiej Barcelonie. Po raz pierwszy zaproponowano klientom zegarek do nurkowania wyposażony w cyfrowy wyświetlacz i czujnik głębokości. Scubamaster był efektem wieloletniego doświadczenia w konstrukcji wodoszczelnych kopert i produkcji zegarków elektronicznych.
Rozwijana i doskonalona była seria Kinetic. Dołączono do niej mechanizmy ze stoperem, wskazaniem drugiej strefy czasowej, a później już po roku 2000 z możliwością generowania energii przez nakręcanie koronką oraz wersję z wiecznym kalendarzem. Powstał zegarek Thermic - jego kwarcowy mechanizm generował energię elektryczną dzięki ciepłocie ciała osoby noszącej go, wykorzystując w tym celu efekt Seebacka. Zjawisko odkryte na początku XIX wieku pozwala wytwarzać napięcie w obwodzie wykorzystującym dwa różne metale, które mają różne temperatury i stykają się. Przygotowano serię limitowaną 500 sztuk modelu Thermic SBET001. Jest to dziś jeden z najbardziej poszukiwanych modeli marki.
Do portfolio marki włączono także zegarki sterowane radiowym sygnałem czasu. Mechanizm zegarka ma możliwość odbierania nadawanego bez przerwy sygnału i korygować wskazywany czas tak, by zapewnić właścicielowi zawsze najdokładniejszą informację o godzinie i dacie. To rozwiązanie przyjęło się na całej północnej półkuli Ziemi, a popularność tego typu zegarków jest nadal bardzo duża. Minusem pierwszych egzemplarzy było to, że działały tylko z jednym nadajnikiem. Na przykład Seiko odbierało wyłącznie sygnał japoński, a zegarki niemieckie tylko ten nadawany z Mainflingen, leżącego w centralnej części Niemiec.
W 1996 roku klienci po raz pierwszy mogli kupić kultowy model SKX007 (oraz jego kuzynów w innych wariantach kolorystycznych). Przez wiele lat produkcji zdobył on uznanie setek tysięcy klientów, którzy docenili jego trwałość osiągniętą dzięki zgodności z normą ISO dla zegarków nurkowych. Wykorzystywał on kaliber 7S26, który przez wiele lat był podstawowym mechanizmem w zegarkach Seiko, a dodatkowo stał się bazą następnej generacji kalibrów. Więcej na ten temat można przeczytać w naszym artykule Mechanizmy Seiko.
Japończycy zaczęli też intensywne, długoterminowe działania, mające na celu powiększenie oferty Grand Seiko i podbicie zachodnich rynków. Przygotowano nowe studio zegarmistrzowskie, w którym zatrudnieni zostali najzdolniejsi specjaliści. Powstały zupełnie nowe mechanizmy, które w następnych dwóch dekadach pozwoliły Grand Seiko zdobyć uznanie wśród odbiorców z całego świata.
Japońskim inżynierom udało się zaprojektować i zbudować nowy typ mechanizmu zegarkowego - Spring Drive. Pomysł na takie rozwiązanie zrodził się w głowie pana Yoshikazu Akahane w 1977 roku, jednak przez ponad 20 był niemożliwy do zrealizowania. Spring Drive jest połączeniem tego co najlepsze w zegarku mechanicznym z dokładnością zegarka na baterię. Połączono przekładnię chodu z klasycznego werku z elektronicznie sterowanym regulatorem zastępującym jednak koło balansowe i wychwyt. Premierowy model sprzedawano w 1999 roku. Znakiem charakterystycznym Spring Drive jest idealnie płynny ruch wskazówki sekundowej.
Seiko nie zwalnia tempa
Pierwsza dekada dwudziestego pierwszego wieku również obfitowała w interesujące eksperymenty, których efektem były nietuzinkowe zegarki. Rozpoczęto też pracę nad modelami, które zadebiutowały dopiero 5 i 10 lat później. Klienci otrzymali możliwość zakupu pierwszego zegarka z solarnie zasilanym mechanizmem sterowanym radiowo, który działał odbierając sygnał z trzech nadajników - w Japonii, Niemczech i Stanach Zjednoczonych Ameryki. Sprawiło to, że zegarki stały się jeszcze bardziej użyteczne. Wcześniejsze modele przystosowane były do odbioru jednego rodzaju sygnału.
Innowacyjny zegarek z wyświetlaczem z e-papieru, skomercjalizowany w 2006 roku, oferował właścicielowi futurystyczną stylistykę i kilka wariantów prezentacji czasu. Zalety e-papieru - czyli doskonała widoczność treści pod niemal każdym kątem i energooszczędność, połączone z odważną stylistyką sprawiły, że wyrób został doceniony przez jury najważniejszego plebiscytu w świecie zegarków - Grand Prix d'Horlogerie de Genève w tym samym roku. Powstało kilka generacji zegarków tego rodzaju, część z nich była edycjami limitowanymi. Właściciele zegarków mogli wybierać sposób wyświetlania informacji o godzinie, decydując między trybem prostym, a “artystycznym”.
Do rodziny mechanizmów Spring Drive dołączył kaliber z komplikacją stopera oraz dwa super skomplikowane werki z funkcjami dźwiękowymi. Dzięki idealnie płynnym ruchom wskazówki sekundowej Spring Drive Chronograph (nieograniczonej “skokami” o jedną sekundę), z dokładnej skali na tarczy można odczytać wynik precyzyjnego pomiaru, nieosiągalnego dla znacznej większości mechanicznych chronografów. Mechanizm z funkcjami wybijania godzin przygotowano na potrzeby marki Credor - najbardziej luksusowej z marek stworzonych przez Seiko. Był to prawdopodobnie pierwszy mechanizm Haute Horlogerie stworzony w zakładach Seiko. Wzbudził on ogromne poruszenie wśród znawców i kolekcjonerów, ponieważ łączył największe osiągnięcia klasycznego zegarmistrzostwa - dźwiękową informację o aktualnej godzinie - z nowatorskim podejściem, które w tamtym okresie nie zyskało jeszcze należnego mu uznania.
Zegarki Credor Sonnerie były w 2011 roku wycenione na 400 000 USD. Dla wielu miłośników zegarków, zdawała się ona być oderwana od rzeczywistości, jako cena za zegarek nie pochodzący ze Szwajcarii. Przygotowując tak zaawansowany mechanizm japoński producent przypomniał konkurencji ze Starego Kontynentu o tym, że jest zdolny do przygotowania każdej, nawet najtrudniejszej znanej komplikacji. Po raz pierwszy od 41 lat skonstruowano także nowy mechanizm Hi-Beat, przeznaczony początkowo do modeli Grand Seiko. Była to konstrukcja, która dała początek całej linii werków o częstotliwości pracy 5 Hz, które stosowane są do dziś, także w limitowanych modelach Seiko.
Zegarek z mechanizmem Spring Drive odwiedził też Międzynarodową Stację Kosmiczną. Amerykański programista, twórca między innymi serii gier Ultima, uważany za twórcę gatunku Massively Multiplayer Online (MMO), był szóstym kosmicznym turystą w historii. Na jego specjalne zamówienie Seiko stworzyło zegarek Spring Drive Spacewalk, przystosowany do działania w przestrzeni kosmicznej. W 2010 roku powstała edycja limitowana 100 zegarków Spacewalk, która rozeszła się na pniu. To kolejny model, bardzo poszukiwany przez kolekcjonerów.
Otwarcie na nowe rynki
Ostatnie lata przyniosły kolejną zegarkową rewolucję. W 2012 roku do oferty dołączył model Astron GPS Solar. To pierwszy zegarek solarny, korzystający z systemu nawigacji satelitarnej do regulowania wskazywanego czasu. Jego teoretyczna dokładność to 1 sekunda błędu na 100 000 lat. Ten model wskrzesił luksusowe zegarki kwarcowe, które straciły na znaczeniu w wyniku działań marketingowych, mających przekonać klientów do zegarków mechanicznych, często kilkukrotnie droższych niż modele na baterie. Astron zaoferował fantastyczną dokładność, atrakcyjną stylistykę i doskonałe materiały. Linia jest stale rozwijana i dopasowywana do aktualnych trendów i gustów klientów.
Kolejny raz Japończycy zaprezentowali zegarek z Wielką Komplikacją. Tym razem był to Credor Fugaku, a pracujący w nim mechanizm 6830 był najmniejszym pod względem objętości, mechanizmem z tourbillonem na świecie.
Miały też miejsce istotne zmiany w sposobie, w jaki Seiko sprzedawało swoje produkty. Wcześniej wiele modeli było dostępnych wyłącznie na wybranych rynkach tylko w Japonii. Stopniowo po 2010 roku zaczęto zmieniać tę politykę, w efekcie czego klienci z całego świata uzyskali łatwiejszy dostęp do słynnych modeli jak na przykład należący do rodziny Prospex Diver Sumo czy eleganckie modele Presage. Jednocześnie wstrzymano produkcję wielu modeli z linii Seiko 5 oraz najtańszych zegarków do nurkowania, by zastąpić je nowymi modelami wyposażonymi w unowocześnione kalibry. W kolekcji Seiko 5 zaprezentowano też nowe modele, o bardziej lifestylowym charakterze - kolorowe, na paskach typu NATO, często limitowane.
Grand Seiko stało się całkowicie oddzielnym podmiotem. Od 2017 roku ich tarcze zdobi wyłącznie jedno logo, a z oferty Seiko zaczęły znikać modele będące bliskimi kuzynami modeli Grand Seiko.
Jak zegarki Seiko plasują się obecnie?
Dziś, marka Seiko rozwija produkty należące do kategorii podstawowej, jak i do średniego segmentu. Nowe produkty podążają z duchem czasu - ich stylistyka jest zgodna z trendami, a stosowana we wnętrzu technologia jest jedną z najaktualniejszych w świecie zegarków. Bez wątpienia Seiko jest jednym z najważniejszych producentów zegarków na świecie, który dzięki doświadczeniom zebranym przez ponad sto czterdzieści lat istnienia, zdolny jest do przygotowania każdego rodzaju mechanizmu lub zegarka mającego sprostać wymaganiom nurkowania w odmętach oceanu lub spaceru kosmicznego.
Decydując się na zakup zegarka Seiko postaw na autoryzowany sklep z zegarkami Zegarek.net. Znajdziesz u nas setki produktów tej z darmową dostawą i zwrotem.