Pełna historia marki Traser

Pod koniec lat 80. XX wieku armia amerykańska rozpoczęła poszukiwania firmy do realizacji nietypowego zlecenia. Chodziło o zaprojektowanie i produkcję zegarka, który miał znaleźć się na nadgarstkach żołnierzy wysyłanych na misje bojowe. Z uwagi na specyficzne warunki użytkowania, zegarek ten musiał spełniać ścisłe wymagania określone w normie wojskowej MIL-W-46374F. Wytyczne związane były z różnymi aspektami konstrukcji i działania zegarka: od parametrów wytrzymałościowych, wodoszczelności i odporności na pole magnetyczne po takie detale jak kolorystyka koperty, tarczy i wskazówek. Niestety praktycznie żadna z ówczesnych zegarkowych (szwajcarskich) manufaktur nie mogła podjąć się zlecenia. Barierą okazała się jedna pozycja z listy wymagań zamawiającego, która dotyczyła czytelności wskazań. Amerykanie chcieli, aby zegarki były czytelne również w warunkach pełnego zaciemnienia przez minimum 8 godzin, a w latach 80. tego typu warunek był trudny do spełnienia. Dlaczego?

Jeszcze do początku lat 60. XX wieku najpopularniejszym materiałem luminescencyjnym wykorzystywanym w branży zegarkowej był promieniotwórczy rad (Ra). Z uwagi na jego wysoką szkodliwość dla zdrowia (sprawdź historię “radowych dziewczyn”), zrezygnowano z tego rozwiązania. Zegarmistrzowie zwrócili się do innego, chociaż znacznie słabszego, radioaktywnego pierwiastka zwanego trytem. Używany był w formie substancji do pokrywania wskazówek. Ten nietrwały izotop wodoru był mniej niebezpieczny, ale nadal z jego użytkowaniem wiązało się pewne zagrożenie (np. w przypadku połknięcia). Znacznie mniej popularny, ale również stosowany w branży zegarkowej był promet (Pm), pierwiastek grupy lantanowców, który również emitował słabe światło.

Szwajcarzy już w 1969 roku opracowali technologię GTLS (ang. Gas Tritium Light Sources). Technologia ta wykorzystywała tryt do stworzenia samowystarczalnego źródła światła, ale pierwiastek ten nie miał formy substancji radiofosforyzującej. Założyciel mb-microtec, Oskar Thüler razem z zespołem badaczy, opracował zupełnie inną metodę. Tryt w formie gazowej zamknięty był w specjalnej kapilarze ze szkła borokrzemianowego, której wnętrze pokryte było proszkiem luminescencyjnym (siarczkiem cynku). We wnętrzu szklanej rurki pierwiastek ulegał rozpadowi beta, uwalniając elektrony, które oddziaływały na proszek i tworzyły długotrwałą luminescencję. W ten sposób zaprojektowane rurki z trytem oferowały samowystarczalne źródło światła o wysokiej intensywności przez ponad 12 lat (dokładnie 12,32 lat) czyli do momentu połowicznego rozpadu trytu.

Spółka mb-microtec zdecydowała się przyjąć zlecenie od Pentagonu. W 1989 roku do realizacji tego celu powołano do życia spółkę zależną traser swiss H3. Przez kolejne miesiące intensywnie pracowano nad modyfikacją technologii GTLS do zastosowania w zegarkach. Aby zapewnić wymaganą czytelność, miniaturowe rurki trytu musiały znaleźć się zarówno na wskazówkach, jak i podziałkach oznaczających poszczególne godziny. W końcu po tygodniach intensywnych prac badawczo-rozwojowych mb-microtec zaprojektował prototyp zegarka, który w 100% spełniał wszystkie wymagania narzucone przez Amerykanów.

Zlecenie dla amerykańskiego wojska było pierwszym, ale nie ostatnim, jakie zrealizował mb-microtec. Firma pod marką traser rozpoczęła regularną produkcję zegarków z samowystarczalnym źródłem światła. Zegarki trafiały do żołnierzy wojsk zawodowych na całym świecie, a także do członków organizacji paramilitarnych czy weteranów wojennych. Traser realizował specjalne edycje limitowane i projekty rocznicowe dla formacji takich jak: Zielone Berety, Navy SEAL-s, Rangersi, czy Szwajcarskie Siły Powietrzne. Wiele z nich spełniało rygorystyczne normy wojskowe sojuszu NATO - MIL-PRF-46374G. Zamówienie na zegarki taktyczne do mb-microtec złożyło też polskie Ministerstwo Obrony.

Na początku XXI wieku marka zdecydowała się wejść na rynek komercyjny i rozpoczęła rozwijać kanały dystrybucyjne umożliwiające sprzedaż zegarków cywilom. Marka nie chciała być jednak postrzegana tylko i wyłącznie jako producent zegarków wojskowych. Traser zaczął angażować się w wiele projektów związanych aktywnością i ekstremalnymi sportami. Od 2015 do 2017 roku był oficjalnym chronometrażystą zawodów kolarskich Tour de Suisse. W portfolio zaczęły pojawiać się zegarki sportowe i outdoorowe. Marka zaczęła eksperymentować też z nowymi technologiami i materiałami.

Przy tworzeniu modelu P67 Officer Pro Chronograph marka podjęła współpracę z Marcusem Luttrellem, bohaterem wojennym z Afganistanu, członkiem SEAL Team 10 i uczestnikiem operacji Red Wings. Na podstawie wspomnień Lutrella powstała książka Lone Survivor i film pod tym samym tytułem (z Markiem Wahlbergiem w roli głównej).

Rok później w linii Active Lifestyle pojawia się pierwszy w historii marki zegarek z kopertą wykonaną z brązu P67 Officer Pro Automatic Bronze.

W 2020 roku oferta szwajcarskiej marki rozszerzyła się o nową kolekcję dedykowaną amatorom nurkowania. Jak przystało na markę produkującą zegarki taktyczne, traser wszedł z prawdziwym przytupem, wprowadzając zegarki z zaworem helowym i klasą wodoszczelności na poziomie 50 barów.

Pomimo dużej dywersyfikacji modeli marka nadal utożsamiana jest przede wszystkim z zegarkami wojskowymi, czyli tym od czego wszystko się zaczęło. Nic dziwnego, że najlepszymi ambasadorami i przyjacielami marki są obecni lub byli wojskowi. W Polsce ambasadorem zegarków traser jest Paweł Mateńczuk ps. Naval. - wielokrotnie odznaczany były żołnierz Jednostki Wojskowej GROM, który brał udział m.in. w działaniach wojskowych w obrębie Iraku i Afganistanie. NAVAL na co dzień nosi na nadgarstku zegarek traser P68 Pathfinder Automatic.